Azken hamar
urteetan bizkaitarron zamarrak hiru lekutara joan dira: heren bat,
zamartegietara; beste heren bat, errauskailura; eta azken herena,
berziklatzera.
(Más abajo en castellano)
Orain, Aldundiak
Tratamentu Biologiko-Mekanikoko zentrua zabaldu du. Zertarako da hau? Ba
zamartegietara botatzen ditugun zamarrak zentru horretara eroango dituzte.
Horietatik % 8 inguru berziklatu egingo dituzte. Beste guztia lehortzen
ahaleginduko dira, eta behin lehortuta, errauskailura eroango dute gehiena,
erretzera.
Zentro berri
honekin, hau izango da Bizkaiko zaborren destinua, gutxi gora behera: %40
inguru berziklatu, %60 erre.
Zentru hau zabaldu
berri dute, eta inaugurazioan Bilbao gure Ahaldun Nagusia euforiko azaldu zen.
Beste probintzia batzuekin konparatuta, Bizkaiak zamarren arazoari irtenbidea
topatu diola aldarrikatu zuen, harro. Azkuna alkate bilbotarra ere ez zen
atzean gelditu. Sistema honekin, bilbotarrek berziklatu beharrik ez daukatela
bota zuen, honek ere harro-harro. Urteetan egindako kontzientziazio kanpaina
guztiak pikutara bidali zituen, esaldi bakar batean.
Baina, benetan
konpondu du Bizkaiak zamarrekin zeukan arazoa? Guk uste dugu ezetz.
Alderantziz, lehen zeukan arazoa handitu besterik ez du egin. Ikus dezagun
zergatik.
Errekurtsoak
erretzeak, zentzurik badauka?
Bizkaitarrok
hondakinen %38a bakarrik berziklatzen dugu. Beste guztia erretzera edo
zamartegira bidaltzen dugu. Botatzen ditugun hondakin horietatik gehienak,
birziklagarriak dira. Garestiak, baliotsuak eta urriak diren baliabideak sutara
botatzen ari gara: plastikoak, papera, organikoak... Errekurtso mugatuak dituen
planeta honetan, errekurtsoak erretzen ibiltzea, ez da oso zentzuduna.
Gainera,
berziklatzen ez dugun bakoitzean dirua galtzen dugu. Herritarrok bi edo hiru
aldiz ordaintzen dugu sistema honetan. Zelan? Hauexek dira pausoak: Dendan
produktu bat erosterakoan, berarekin datozen bilgarriak ere ordaintzen ditugu:
poteak, boltsak, paperak... Beraz, hortxe lehenengo ordainketa. Erabili eta
gero, hondakin guztiak zamar poltsa batean sartzen ditugu, eta enpresa bati
ordaintzen diogu zamar horiek errauskailura eramateko eta bertan erretzeko.
Bigarren ordainketa. Errauskailuaren jabea den enpresak elektrizitatea sortzen
du zamar horiek erreta, eta elektrizitate hori guri saltzen digu, etxean
erabiltzeko. Hor hirugarren ordainketa. Planeta pobreago, eta gu ere pobreago.
Aberastu den bakarra, errauskailuaren jabea. Esan beharrik ez dago,
errauskailua eraikitzeko erabili zen diru publikoa ere geure boltsikoetatik
atera zela.
Errauskailuek
minbizia sortzen dute
Daukagun sistema
honek pobreago bihurtzen gaitu. Baina ez hori bakarrik, gaixotu ere egiten
gaitu. Gure zamarrak erretzera eroaten dituen kamioiak botatako keak nahikoa
ez, eta errauskailuak botatako toxinek kantzerra sortzen dute inguruetan bizi
diren herritarrengan. Ez diogu guk, Carlos IIIa unibertsitateko ikerlariek
baieztatu dute orain dela gutxi. Justua da gure zamarrak erretzeko Bilbo eta
Alonsotegi inguruko herritarren osasuna arriskuan jartzea?
Zer egin errauts
toxikoekin?
Jose Luis Bilbaok
harro esan zuen Bizkaiak dagoeneko ez daukala arazorik zamarrekin. Zamarrekin
ez, baina zamarrak erreta sortzen ditugun errautsekin bai, horiekin arazo
potolo bat daukagu. Eta Bilbao Ahaldun Nagusiak badaki. Errauskailura sartzen
den zamar bolumenaren % 20 izaten dira errautsak. Kopuru oso handia. Horregatik
ari dira proposatzen errauts horiek errepideak egiteko erabiltzea. Zeinek nahi
du bere etxe alboko errepidea erretako zamarrek sortutako errauts toxikoekin
egitea? Kostako zaio Bilbaori boluntariorik topatzea.
Beraz, argi dagoena
da errauskailuek ez dutela zamarren arazoa konpontzen. Alderantziz, arazoa
konplikatu besterik ez dute egiten, zamarrak errauts toxiko bihurtzen
dituztelako. Zamarrak erraustea ez da irtenbidea. Berziklatzea da irtenbidea,
baina horretarako borondate politikoa eduki behar da. Bizkaiko Foru Aldundiak
ez daukan borondatea.
Berziklatzeari
beldurra
Bizkaiko Foru
Aldundiak beldur handia dio berziklatzeari. Zergatik? Ba bizkaitarrek gehiago
berziklatzen badute errauskailuak jateko gutxiago edukiko duelako. Eta
errauskailuak jateko asko behar du, errentagarria izateko. Erretzeko zamarrik
barik, ez dago negoziorik!
Ikusi besterik ez
dago zelako ahaleginak egiten ari diren berziklatzeari mugak ipintzeko.
Adibidez: Aldundiak organikoa banatuta jaso ahal izateko dirulaguntzak prestatu
ditu udalentzat. Horra arte dena ondo. Baina goazen letra txikia irakurtzera.
Dirulaguntza horiek jasotzeko udalek baldintza hauek bete behar dituzte: 5. edukiontziaren bidez
jaso behar da organiko hori, eta sukaldean prestatu gabeko organikoa izan behar
da. Diputazioak badaki kozinatu bako organikoa borondatez berziklatuta jasoko
dutena oso hondakin kopuru txikia dela. Badakite, eta hori da nahi dutena.
Organikoa jasotzeko pausoak ematen ari direla esan, praktikan ia ezer jasotzen
ari ez direnean. Gogoratu: errauskailuari jaten eman behar zaio!
Alternatibak
badaude
Zamarren gurpil
zoro honetatik atera behar gara bizkaitarrok. Zamarrak erre ordez, hondakinak
berziklatu behar ditugu. Inguruko herrietan dauzkagu adibideak. Hondakinen %80a
berziklatzen ari dira Euskal Herriko herri batzuetan. Baita Katalunia edo
munduko beste txoko askotan ere. Sistema asko eta onak daude hori lortzeko:
autokonposta, auzokonposta, atez ateko bilketak... Borondate politikoa behar da
bakarrik, eta hondakinak berziklatu eta berriro erabiltzeko gogoa. Sinistu egin
behar da berziklatzean. Eta, momentuz, Bizkaiko Foru Aldundiak errauskailuan
sinisten du. Herritarrok izan beharko gara gure aldarrikapenen bidez jokaera
hori aldatuko dutenak.
Bizkaiko EGUZKI,
Talde Ekologista eta Antinuklearra
Mientras
que en Gipuzkoa se va abandonando la idea de la incineración de basuras y se
están dando pasos muy importantes hacia el objetivo de 0 residuos, Bizkaia
apuesta por un modelo totalmente opuesto, impulsando más la incineración que el
reciclaje.
En los últimos
diez años solo un tercio de los residuos generados por l@s vizcaínos ha sido
reciclado; los restantes dos tercios se han enviado bien a los vertederos o
bien a incinerar.
Ahora la Diputación ha abierto una Planta de Tratamiento Mecánico
Biológico (TMB) en el monte Arraiz, cerca de Bilbo, junto a la incineradora de
Zabalgarbi, con el objetivo de tratar toda la basura que se destinaba a
vertederos. De ahí se reciclará menos del 8 % . Luego, parte irá a Artigas y más del 80% se quemará en las fábricas de cemento o en la
incineradora.
Sumando a
lo reciclado en contenedores, el total de lo que se reciclaría en Bizkaia no
pasaría de un 40%, mientras lo que se quemaría rondaría el 60%.
En la
reciente inauguración de esta planta, nuestro Diputado General, José Luís
Bilbao, declaraba eufórico que en Bizkaia se ha solucionado el problema de las
basuras, “no como en otras provincias”, añadía. Al alcalde Azcuna no se le ocurrió
otra cosa que decir que con este sistema los bilbaínos no tendrían que
esforzarse en reciclar. Años de concienciación medioambiental echados por la
borda en una sola frase.
A los
ecologistas de EGUZKI no nos parece ni mucho menos que el tema esté
solucionado. Al contrario, el problema se ha agravado. En este planeta con
recursos limitados, no es lógico que estos recursos tan valiosos sean quemados.
Además, nuestros bolsillos salen perjudicados. Cuando hacemos una compra
pagamos también el envoltorio de papel, el cristal o el plástico. Después de
utilizarlo pagamos a una empresa para que nos retire la basura y la queme.
Produciendo una electricidad que luego nos la va a vender. Pagamos tres veces.
Con lo que el planeta será más pobre y nosotr@s también. Negocio seguro, pero
para algunos solo. Eso, sin tener en cuenta que el dinero público para la construcción
de la incineradora sale de nuestros impuestos.
No solo
eso. La incineración de residuos hace que mucha gente pueda tener enfermedades
graves debido a las sustancias tóxicas que genera este tratamiento térmico como
son las dioxinas, arsénico, cromo, bencinas, hidrocarburos aromáticos
policíclicos, cadmio, plomo, tetracloroetano,
hexaclorobenceno, níquel y naftalina. No lo decimos nosotras, un reciente
estudio realizado por la Universidad de Carlos III ha confirmado lo que otros estudios
europeos ya decían.
Tampoco es justo que las basuras
generadas en un extremo de Bizkaia sean quemadas en Bilbo o Alonsotegi.
Además, después de quemar un tan alto
porcentaje de residuos, todavía resulta de ello un 20% de cenizas que ya no son
un simple residuo. Este residuo ha pasado a ser tóxico. La idea de la Diputación es utilizar estas cenizas para hacer carreteras. Mucho
le costará al Diputado General encontrar pueblos donde admitan obras realizadas
con estos residuos tóxicos.
Al margen de palabrería, a la Diputación
Foral de Bizkaia no le
entusiasma el reciclaje. Es lógico: cuanto más reciclemos, menos combustible
habrá para quemar, y menos rentable será la incineradora. No hay más que ver
las trabas que pone la Diputación al reciclaje. Por ejemplo, la
Diputación ha sacado unas ayudas para los ayuntamientos que quieran recoger la
materia orgánica en sus municipios. Hasta ahí todo bien. Pero si leemos la
letra pequeña, para que los ayuntamientos puedan acogerse a esas ayudas tienen
que cumplir que el orgánico sea recogido mediante el 5º contenedor, y esos
residuos no hayan sido cocinados. La
Diputación bien sabe que los residuos no cocinados son una pequeña parte del total de
basura que generamos. Lo saben, pero eso
es lo que quieren conseguir. Quieren hacer creer que están dando pasos hacia la
recogida de materia orgánica, cuando en la práctica apenas se están reciclando.
L@s vizcaínos
tenemos que salir de esta encrucijada. En lugar de quemar la basura, tenemos
que reutilizarla, reducir el consumo y reciclar. En muchos pueblos de Euskal
Herria tenemos el ejemplo, están empezando a reciclar el 80% de los residuos,
como en Catalunya, Italia y otros muchos lugares del mundo. Hay muy buenos
sistemas para ser eficientes: autocompostaje, auzokonpost, recogida puerta a
puerta... Solo se necesita voluntad política. Hay que creer en el reciclaje. Y,
de momento, la Diputación vizcaína no cree en ello. Tenemos que
ser los ciudadanos quienes mediante la reivindicación consigamos hacer primar
el interés de la mayoría frente a oscuros intereses de unos cuantos.
Bizkaiko
EGUZKI, Talde Ekologista eta Antinuklearra


No hay comentarios:
Publicar un comentario